پیشینه دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران

دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران در تاریخ ۲۱/‏۰۷/‏۱۳۴۹‬ در شهر قم تأسیس شد و به عنوان کهن‌ترین مرکز آموزش عالی استان قم به شمار می‌رود. بنیان گذار این مجموعه دانشگاهی آقای دکتر «محمد حسین ضیایی بیگدلی» است. این مجموعه دانشگاهی تاکنون چند بار تغییر نام داده است. دانشکدگان فارابی نخست با نام «مدرسه عالی امور قضائی و اداری»، در خیابان ایستگاه آغاز به کار کرد و از سال ۱۳۵۳ در محل فعلی مستقر گردید.

 

 

بر اساس ماده اول اساسنامه مدرسه عالی امور قضائی و اداری، هدف از تأسیس این مدرسه «تأمین نیازمندی‌های نیروی انسانی آزموده و کمک به ارتقای توان علمی و فرهنگی کشور از طریق فراهم آوردن موجبات و وسایل شایسته آموزشی و پژوهشی» ذکر شده است. همچنین بر اساس نامه شماره ۲۸۴۸۴/۳۲، مورخ ۱۲/‏۱۱/‏۱۳۵۶‬ دبیر کل شورای مرکزی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، هدف از ایجاد این مدرسه عالی «تأثیر نیروی انسانی در سطح میانه برای ایجاد امور دفاتر حقوقی و دادگاه‌ها و دفاتر اسناد رسمی» بوده است.

مقطع اولیه تحصیل در این مدرسه کاردانی بوده و در سال ۱۳۵۱، هیأت امنا ارتقای این مقطع را به لیسانس در دستور کار قرار می‌دهد و در سال ۱۳۵۴ (سه سال از تاریخ تصویب) متقاضی تغییر عنوان لیسانس خدمات شهری به لیسانس قضائی می‌گردد (استناد این تقاضا همسانی برنامه‌های درسی این مدرسه با برنامه درسی دانشگاه تهران بوده است).

در سال ۱۳۵۴ با تلاش مسئول وقت مدرسه، این مدرسه به دانشگاه تهران واگذار می‌شود. از آن پس، این مدرسه در مقطع کارشناسی به پذیرش دانشجو در دو رشته حقوق قضائی و مدیریت دولتی اقدام می‌کند.

شورای گسترش آموزش عالی در یکصد و هشتادمین جلسه خود که در تاریخ ۲۵/‏۱۲/‏۱۳۵۵‬ تشکیل شد، با تغییر اداره آن از غیردولتی به دولتی و تغییر نام آن از مدرسه عالی امور قضائی و اداری به «مجتمع آموزش عالی قم» موافقت کرد. البته نام این مجموعه در سال ۱۳۸۳ به «پردیس قم دانشگاه تهران» تغییر یافت.

 

 

روند رو به رشد دانشکدگان به صورت نسبی، تا زمان انقلاب فرهنگی ادامه داشت. پس از آن به دلایلی که ریشه در اوضاع و احوال زمان پس از هر انقلاب دارد، دچار رکود شد اما پس از پشت سر گذاشتن این دوره بحرانی، از سال ۱۳۶۵ به بعد، روند مناسب و معقولی در بهبود اوضاع آموزشی، رفاهی و عمرانی دانشکدگان آغاز گردید. در این سال شمار دانشجویان به پانصد نفر افزایش یافت.

از همین سال به بعد، اقداماتی برای افزایش رشته‌ها و تعداد دانشجویان و نیز جذب دانشجو به صورت آموزش‌های آزاد انجام شد؛ به گونه‌ای که در سال‌های بعد علاوه بر افزایش دانشجو، رشته‌های دانشکدگان، از دو رشته حقوق قضائی و مدیریت دولتی به پنج رشته در مقطع کارشناسی (حقوق، مدیریت، فلسفه، ادبیات عرب و الهیات) افزایش یافت. همچنین مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز به مقاطع پیشین دانشکدگان افزوده شد. در طول سال‌های ۶۵ تا ۷۵ دانشکدگان اقدام به خرید زمین‌های اطراف و نیز تغییر کاربری آنها نمود؛ به طوری که وسعت آن از حدود ۳۰ هزار متر به ۹۰ هزار متر، و تا پایان دهه ۹۰ به ۱۲۰ هزار متر افزایش یافت.

این روند تا سال ۱۳۹۱ ادامه داشت و از این سال به بعد، بر رشته‌ها و مقاطع دانشکدگان، به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی و آموزش‌های مجازی به شدت افزوده شد.

همچنین در سال ۱۳۹۲ به منظور ارج نهادن به مقام والای فارابی، اندیشمند مسلمان و برجسته ایرانی و حفظ و پاسداری از میراث ملی و معنوی ایران، این مجموعه به نام این فیلسوف نامور آراسته شد.